Республикалық ғылыми-практикалық психологиялық журналының ресми сайты

4 579 қаралым

Діни экстремизмнің алдын алу

0

Ахметова Б.К.
Семей қ.

Мақсаты: Мектепте ата-аналармен жұмыс атқару барысындағы діни экстеримизммен күресу жолдарын көрсету. Экстремизм, терроризм, радикализм терминдеріне түсінік беру, Қазақстан Республикасындағы лаңкестікпен қарсы күрестің құқықтық негіздері, қазіргі таңдағы ахуал жайы жөнінде мағлұмат беру. Жас өренді өмір қауіпсіздігі, жанашырлыққа, бейбіт рухтағы адами қасиеттерге тәрбиелеу.
Коучингтың әдісі: сұрақ – жауап /ситуация туғызу, шешу жолын айту, нақты дәлелдер келтіру/

Коучингтың жүрісі:
І. Ұйымдастыру:
а) ата-аналармен танысу.
ә) қатысып отырған ата-аналармен танысу. Оларды ортаға шаттық шеңберіне шақырып, ойын ойнату арқылы танысып, топқа бөліп алу.
б) Коучинг туралы мағлұмат беріп, түсіндіру
* Басты назарда әдетте кәсіби/өндірістік мәселелерді шешу;
* Коучинг дамудың белгілі бір бағыттарын қарауға, нақты мәселелерді шешуге бағытталған;
* Коучинг- сөзбе-сөз аудармасы – тәлім ету, дайындау, жаттықтыру;
* Коучинг- бұл психотерапия емес және емдеу емес. Бұл белгілі бір мақсатқа немесе дәрежеге жеткен және ары қарай дамып, өзіне және өзгелерге жаңалық ашуға дайын адамдарға арналған.

II. Тақырып ашу: Назарларын алдарында тұрған экранға аударту. «Шоқынған бала» атты бейне баянды көрсету. Ойларын ортаға салдырту.

III. Мағлұмат беру. Құрметті ұстаздар, ата — аналар. Бүгін сіздер «Діни экстремизмнің алдын алу» атты тәрбие сағатында отырсыздар. Қоғамның ең әлсіз тұсы дін, жастарымыздың дін туралы сауаттылығы нашарынан ба, әлде бір себеппен ба, секталарға кіру себебі, Бүгінгі «Діни экстремизмнің алдын алу.» тақырыбы да осы арнаға келіп саяды. Экстремизм деген не? Қоғамға тигізер әсері қандай? Қазіргі таңда діни ахуал жағдайында жалпы экстремизм деген терминге зерттеушілер ортақ бір нақты мазмұн беретін балама сөз тапқан жоқ. Әр ғалым өзінше сөз саптайды. Бір анығы, қоғам үшін бұл – үлкен қауіпті құбылыс. Нақты балама жоқ. Енді осы экстремизмнің мағынасын объективті түрде түсіндіріп көретін болсам,. Экстремизм (ехtгеmus) деген латын тілінен енген термин, сөздік мәні соңғы, шеткі деген мағынаны білдіреді, ал саяси мағынасы шектен шыққан көзқарас пен іс — әрекет арқылы ерекшеленетін күрделі әлеуметтік феномен. Сонымен қатар, бұл – тікелей немесе жанама түрде парламенттік демократияны жоққа шығаратын саяси қызмет түрі.
Қазіргі таңдағы өзекті мәселелердің бірі «Дін экстремизмнің алдын – алу». Енді бүгінгі тақырыпқа арнайы дайындалып әкелінген мәліметтерге назар аударсаңыздар.

IV. Ой қозғау. Әр топқа тапсырма. Қоғамға, отбасына, мектепте Дін экстремизмнің алдын – алу үшін, қандай шаралар қолдану керек? I – қоғамға, II – отбасына, III- мектепте. Ақ қағазға сызба нұсқасын түсіріп, әр топ өз ойларын айтып, қорғау.
V. Сергіту сәті. Құрметті қатысушылар, енді біраз миымызды тынықтыру үшін, жұлдыздарға саяхат жасайық. Денелерін бос ұстап, көздерін жұмғызып, баяу музыка қосып, жұлдыздар әлемі туралы мәтін оқып тұру. Білдіртпей алдыларына жұлдыз тарату, көздерін ашқызып, сол жұлдызға арман – тілектерін жаздырту. Сол жұлдыздарды өздеріне бүгінгі коучингтан естелік ретінде беру.

VI. Рефлексия
Ал енді құрметті қонақтар, бүгінгі коучингтың қорытындысы ретінде, алдарыңыздағы ақ параққа, әр қайсыларыңыз өз қолдарыңызды сызып түсірсеңіздер. Бес саусаққа мына сұрақтардың жауабын жазсаңыздар:
Мен үшін не маңызды болды?
Қандай жаңа мағлұмат алдым?
Қандай психологиялық әсер алдыңыз?
Қандай кемшілік болды?
Қандай ұсыныс, тілектеріңіз бар? Оқып, тақтаға ілдірту.

VII. Қорытындылау: Құрметті қатысушылар, қонақтар, ұстаздар негізі Дін экстремизмнің алдын – алу қырық минуттың ішінде шешілетін мәселе емес екендігі анық, сондықтан мен ойлаймын бүгінгі өткізген тренинг сабағым, осы үлкен өзекті мәселенің алдын алу шарасының бірі болды деп есептеймін.
Әрбір азамат қоғам тыныштығы үшін діни экстремизмге табанды түрде қарсы тұруы тиіс. Қазақ халқы ертеден-ақ бірліктің, ынтымақтың маңызын жете түсінген. Бабаларымыздан өсиет болып бізге жеткен «Бақ қайда барасың ынтымағы мен бірлігі жарасқан елге барамын деген қанатты сөз бүгінгі күн ішінде өз көкейкестілігін жойған жоқ. Кемеңгер бабаларымыз «алтау ала болса ауыздағы кетер, төртеу түгел болса төбедегі келер»деп елді бірлікке шақырып отырған. Елбасымыздың «Әлеуметтік экономикалық жаңғырту – Қазақстан дамуының басты бағыты» атты жолдауында біз сөз еткен ұғымдардың ерекше аталып өтуі тегін емес. Сондықтан бәрімізге қастерлі тәуелсіздігіміздің нығаюы үшін, елімізде ұлтаралық және дінаралық татулықтың сақталуы үшін бір кісідей атсалысайық. Бірлігіміз бекем, тәуелсіздігіміз баянды болсын деп бүгінгі коучингті мынандай өлең жолдарымен аяқтағым келеді.
Тәуелсіздік тұғырын
Биіктетуге бола ма,
Өзге дінге бет бұрғандар,
Елге тұлға бола ма,
Айтыңдаршы қазағым,
Еліміз осылай оңа ма?
Болашаққа жол бастасақ,
Құстар елге қона ма,
Балалардың тағдырына,
Алаңдамауға бола ма?
Аналық біз жүрекпен,
Берейік тәлім- тәрбие,
Алаңдаймыз болашаққа,
Бәріне де, бәріне
Иман жүзді, ибалы
Болайықшы, әрине!

Leave A Reply